Spis treści:
- Rodzaje drewna opałowego
- Na czym polega sezonowanie drewna?
- Błędy w przechowywaniu drewna do kominka
Rodzaje drewna opałowego
Wybór drewna kominkowego to nie tylko kwestia dostępności, ale przede wszystkim jego właściwości energetycznych oraz wpływu na urządzenie grzewcze. Nie każde drewno nadaje się do spalania w kominku – niewłaściwie dobrane gatunki mogą obniżyć efektywność ogrzewania i przyczynić się do poważnych problemów z instalacją kominową.
- Drewno liściaste – wysoka wartość opałowa i czystsze spalanie
Gatunki takie jak dąb, buk czy grab są powszechnie uznawane za najlepsze drewno opałowe do kominków. Drewno liściaste, w porównaniu z iglastym, charakteryzuje się większą gęstością i masą, co przekłada się na dłuższy czas spalania oraz wyższą wydajność cieplną. Grab, osiągający wartość opałową na poziomie 2100 kWh/m³, jest jednym z najbardziej efektywnych gatunków dostępnych w Polsce.
Warto również zauważyć, że drewno liściaste zawiera minimalne ilości żywicy, dlatego ryzyko osadzania się sadzy i kreozotu (sadzy szklistej) w przewodach kominowych jest znacznie mniejsze. Dzięki temu kominy wymagają rzadszego czyszczenia. Ponadto, spalanie drewna liściastego generuje mniej dymu i popiołu.
- Drewno iglaste – kiedy można je stosować?
Drewno iglaste, takie jak sosna, świerk czy modrzew, wyróżnia się niską gęstością. Jego luźniejsza struktura powoduje szybsze spalanie i mniejszą produkcję ciepła w porównaniu z drewnem liściastym. Ze względu na to, że zawiera dużą ilość żywicy, podczas spalania uwalnia substancje, które intensywnie dymią i powodują osadzanie się sadzy w przewodach kominowych. To zjawisko może prowadzić do zwężenia kanałów wentylacyjnych oraz zwiększonego ryzyka zapłonu sadzy.
Spalanie drewna iglastego, zwłaszcza sosnowego, uwalnia charakterystyczny aromat, dlatego jest chętnie wykorzystywane w piecach zewnętrznych i ogniskach. W kominkach drewno iglaste stosuje się głównie jako materiał rozpałkowy, ponieważ łatwo i szybko się zapala. Nie jest jednak zalecane do regularnego ogrzewania wnętrz.
Miejsce do sezonowania drewna powinno mieć dobra wentylację i dostęp do światła. Fot. Gilles Rivest/CanvaPro
Na czym polega sezonowanie drewna?
Świeżo po ścięciu wilgotność drewna wynosi od 50 proc. do 70 proc. Skutki używania wilgotnego drewna to przede wszystkim zmniejszona wydajność cieplna, ponieważ zamiast do ogrzewania pomieszczeń, energia cieplna jest zużywana na odparowanie wody. Należy również pamiętać, że wilgotne drewno produkuje dużo dymu, a to niestety powoduje osadzanie się sadzy i kreozotu w przewodach kominowych. Wilgoć i pozostałości sadzy mogą przyspieszać korozję metalowych elementów kominka oraz zwiększać ryzyko pożaru sadzy w przewodach. Sezonowanie drewna to proces stopniowego usuwania wilgoci z drewna poprzez jego właściwe przechowywanie w warunkach zapewniających dobrą wentylację i dostęp światła.
- Początkowe suszenie: w pierwszych miesiącach suszenia drewno traci wodę z warstw zewnętrznych. Proces ten jest szczególnie intensywny w ciepłych i suchych miesiącach, zatem lato to idealny okres na sezonowanie.
- Suszenie wnętrza drewna: Po wstępnym etapie woda zaczyna migrować z wnętrza do powierzchni drewna. Ten proces jest wolniejszy i zależy od gatunku drewna oraz warunków atmosferycznych.
- Stabilizacja wilgotności: Pod koniec sezonowania drewno osiąga równowagę z wilgotnością otoczenia, co pozwala uzyskać optymalny poziom wilgotności wynoszący mniej niż 20%.
Każdy gatunek drewna ma inną gęstość i zawartość wody, co wpływa na czas potrzebny do odpowiedniego wysuszenia:
- drewno sosnowe: jest stosunkowo miękkie i zawiera dużo żywicy. Czas sezonowania wynosi około 15 miesięcy, choć optymalne rezultaty osiąga po 18 miesiącach;
- drewno dębowe: jest bardzo gęste i ciężkie, dlatego wymaga dłuższego sezonowania. Aby osiągnąć pełną wartość opałową, dąb powinien być suszony przez 2,5 do 3 lat;
- drewno brzozowe: jest mniej gęste od dębu, dlatego sezonowanie trwa krócej – zazwyczaj około 12 miesięcy;
- grab: ze względu na wyjątkową gęstość, sezonowanie tego gatunku trwa minimum 2 lata.
Drewno układamy w stosy z około 3-5 cm przerwą pomiędzy szczapami, ponieważ wtedy zyska swobodny dostęp do powietrza. Stos drewna należy przechowywać pod zadaszeniem lub w drewutni. W ten sposób zabezpieczymy je przed opadami i jednocześnie umożliwimy odprowadzanie wilgoci. Najlepsze miejsce do sezonowania musi być nasłonecznione i przewiewne. Drewno ułożone w cieniu będzie schło znacznie wolniej.
Przeczytaj również: To najbardziej kaloryczne drewno. Długo się pali i generuje dużo ciepła
Drewno kominkowe możesz również sezonować w domu. Jednym z popularnych rozwiązań jest duża wnęka umieszczona tuż obok paleniska, często projektowana już na etapie budowy domu. Możemy przechowywać w niej znacznej ilości drewna, a estetycznie ułożone szczapki mogą stanowić atrakcyjny element dekoracyjny. Alternatywnym sposobem jest przechowywanie drewna pod paleniskiem. Podobnie jak w przypadku wnęki, drewno schnie szybciej, ponieważ jest ogrzewane przez pobliski kominek. Można również zamontować ławę lub półkę na ścianie obok kominka, pod którą będzie przechowywany niewielki zapas drewna. Dobrą opcją są także regały, stojaki lub kosze do przechowywania drewna.
Brak ochrony drewna przed opadami atmosferycznymi to częsty błąd w jego przechowywaniu. Fot. olejx/CanvaPro
Błędy w przechowywaniu drewna do kominka
Niewłaściwe przechowywanie drewna do kominka może prowadzić do jego degradacji i obniżenia wartości opałowej. Do najczęstszych błędów zaliczają się:
- składowanie drewna bezpośrednio na ziemi: drewno wchłania wilgoć z podłoża, co sprzyja gniciu i rozwojowi pleśni. Najlepiej ułożyć je na paletach lub podkładkach, aby zapewnić odpowiednią wentylację;
- brak ochrony przed opadami atmosferycznymi: drewno narażone na deszcz czy śnieg traci swoje właściwości opałowe. Należy przechowywać je w zadaszonych miejscach, takich jak drewutnie, które chronią przed wilgocią, jednocześnie zapewniając cyrkulację powietrza;
- szczelne przykrywanie folią: używanie nieprzepuszczalnych materiałów do przykrycia drewna ogranicza przepływ powietrza i w rezultacie prowadzi do zawilgocenia i rozwoju pleśni. Lepszym rozwiązaniem jest stosowanie przewiewnych osłon lub pozostawienie boków stosu odkrytych;
- przechowywanie drewna w pobliżu domu: składowanie drewna tuż przy ścianach budynku zwiększa ryzyko przenikania szkodników do wnętrza oraz stanowi zagrożenie pożarowe. Zaleca się utrzymanie bezpiecznej odległości od zabudowań;
- zbyt ciasne układanie drewna: brak przestrzeni między szczapami utrudnia cyrkulację powietrza, spowalnia proces suszenia i sprzyja rozwojowi pleśni. Drewno powinno być układane w sposób umożliwiający swobodny przepływ powietrza.
Jak sprawdzić, czy drewno jest dobrze sezonowane? Wydaje wyraźny, dźwięczny odgłos, gdy uderzymy jedną szczapą o drugą. Mokre drewno brzmi głucho. Dobrze wysuszone drewno często ma drobne pęknięcia na końcach, które powstają w wyniku odparowania wody. Z czasem drewno sezonowane zmienia również barwę na jaśniejszą lub bardziej szarawą, w zależności od gatunku. Najpewniejszą metodą jest użycie wilgotnościomierza. Drewno gotowe do użytku ma wilgotność poniżej 20%.
Proces sezonowania warto rozpocząć wczesną wiosną. Dzięki temu drewno będzie miało wystarczająco dużo czasu na wyschnięcie przed rozpoczęciem sezonu grzewczego. Najintensywniejsze odparowanie wody zachodzi latem, gdy na zewnątrz panują wysokie temperatury i niska wilgotność powietrza.
Źródło: Deccoria.pl
Przeczytaj również:
Ogrzewanie sufitowe - koszt, zalety i wady
Jakie drewno kominkowe jest najgorsze? Tego gatunku unikaj podczas zakupów