Spis treści: 

• Uprawa stewii z nasion
• Jak uprawiać stewię na parapecie?
• Uprawa stewii w ogrodzie
• Stewia - właściwości lecznicze

"Słodkie ziele" pochodzi z Ameryki Południowej, jego pełna nazwa to Stevia rebaudiana Bertoni, pochodzi od trzech wybitnych naukowców:  Pedro Jaime Esteve (zwanego Steviusem) – botanika i medyka (XVI w.), Moisésa Bertoniego – botanika oraz Ovidio Rebaudiego – chemika. Dwaj ostatni poświęcili się badaniom stewii na przełomie XIX i XX w.

Jest wiele powodów, dla których warto uprawiać Stewia rebaudiana. Jednym z ważniejszych jest fakt, że stanowi ona doskonały zamiennik cukru. Nie zawiera kalorii, nie powoduje otyłości i może być spożywana przez osoby chore na cukrzycę.

Uprawa stewii z nasion

Nasionka rośliny od połowy marca do końca kwietnia wysiewa się do skrzynek ustawionych w ciepłym pomieszczeniu. Pojemnik warto nakryć szkłem albo folią. W początkowym okresie kwitnienia należy im zapewnić wysoką temperaturę (22–25 st.C.) oraz dobrą wilgotność powietrza.

Po około dwóch tygodniach powinny pojawić się kiełki. Wówczas zdejmujemy szkło, a pojemnik stawiamy w jasnym i ciepłym miejscu. Siewki trzeba chronić przed przeciągami i pilnować, aby temperatura nie spadła poniżej 15 st. C. Po  dwóch miesiącach, kiedy na siewkach pojawią się pary liści, a ich wysokość wyniesie 5-7 cm, można młode rośliny przesadzić do pojedynczych doniczek (niegłębokich, najlepiej 18”, z otworem odpływowym i warstwą drenażową w środku). 

Ważne! Nasiona stewii są bardzo małe, a do kiełkowania potrzebują wilgoci, ciepła, tlenu i światła. Dlatego wysianych nasion nie należy przykrywać warstwą ziemi, a jedynie lekko je oprószyć.

Uprawa stewii w doniczce nie jest wymagająca. Fot. Studio Annika/CanvaPro

Jak uprawiać stewię na parapecie?

Uprawa stewii w doniczce nie sprawia większych trudności, a mocno rozgałęziony, zielony krzew z białymi kwiatkami może z powodzeniem pełnić rolę rośliny ozdobnej. Duże znaczenie ma wybór odpowiedniej doniczki. Idealnie sprawdzą się szerokie i płytkie pojemniki. Przesadzając stewię, należy wziąć doniczkę większą o ok. 3 cm od poprzedniej. Ciągła wilgotność podłoża i duża wilgotność powietrza to podstawowe warunki, aby stewia czuła się jak u siebie w domu. Optymalne warunki dla wzrostu stewii to ciepłe i słoneczne miejsce z temperaturą powietrza ok. 22-28 st.C.

Im więcej będzie ciepła i słońca, tym słodsze będą liście. Pamiętajmy również o umiarkowanym i regularnym podlewaniu, bezwzględnie unikając przy tym zastoju wody. Bardzo ważne jest również przycinanie końców pędów, aby utrzymać krzaczasty, gęsty pokrój.

Stewia jest światłolubną rośliną krótkiego dnia. Dlatego w warunkach długiego dnia występują zaburzenia wzrostu, liście wyrastają większe, a roślina przestaje kwitnąć. W związku z tym jesienią i zimą trzeba stewii zapewnić sztuczne doświetlenie, a latem – zaciemnienie. Krótkie dni sprzyjają szybkiemu kwitnieniu i tworzeniu nasion, dłuższe – wzrostowi nowych pędów i liści.

Przeczytaj również: Pomagają zwalczać wirusy i bakterie, wzmacniają odporność. Najlepsze lecznicze zioła z ogrodu i parapetu

Uprawa stewii w ogrodzie

Stewia to roślina wieloletnia, w Polsce uprawiana jako sezonowa w okresie od wiosny do jesieni. Może osiągać nawet do 60 cm wysokości. Jeśli zakupiliśmy gotowe sadzonki rośliny, powinniśmy wysadzić je do gruntu najwcześniej na początku maja (do końca czerwca). Zwykle sadzi się je w rozstawie 60-70 x 15-20cm. Co lubi stewia?

• Stanowisko słoneczne, optymalna temperatura uprawy wynosi 15–16 st. C.
  
  
• Podłoże, w którym uprawiamy stewię, powinno być: piaszczyste, przepuszczalne, średnio zasobne w składniki pokarmowe, o odczynie od kwaśnego do obojętnego.
  
  
• Stewia nie znosi przymrozków, które szybko uszkadzają pędy.
  
  
• Z zabiegów pielęgnacyjnych najważniejsze jest regularne (ale niezbyt obfite) podlewanie oraz systematyczne odchwaszczanie.  
  
  
• Jeżeli decydujemy się na uprawę pojemnikową, bardzo ważne jest zapewnienie solidnego drenażu, aby podczas podlewania nie dochodziło do zalegania wody i w konsekwencji gnicia korzeni.

Jeżeli uprawiamy stewię nie dla jej walorów dekoracyjnych, a smakowych, to co pewien czas należy uszczykiwać roślinę, aby się rozkrzewiła. Nie wolno dopuścić do rozwijania kwiatów – należy je regularnie usuwać. Dzięki temu liście będą bardziej wartościowe. Zbiory na suszenie najlepiej przeprowadzać jesienią (w październiku), wtedy stewia jest najsłodsza.

Jeśli uprawiamy stewię, by zbierać jej liście, nie wolno dopuścić do kwitnienia.  Fot.123RF.com

Jak przygotować sadzonkę stewii samodzielnie?

Aby przygotować samodzielnie sadzonkę stewii, przygotuj kawałek pędu z listkami. Pędy ścinamy tak, aby roślinie macierzystej pozostał jeszcze odcinek z 2-4 liśćmi. Z pączków w kątach liści wyrosną do jesieni nowe pędy. Przygotowaną sadzonkę umieszczamy w pojemniku z ziemią albo w wodzie.

Przeczytaj również: Majeranek - lekarstwo z ogrodu i doniczki. Uprawa i lecznicze właściwości majeranku

Stewia - właściwości lecznicze

Właściwości lecznicze stewii znane są od bardzo dawna, np. Guarani (Indianie Ameryki Południowej) używali jej jako środka tonizującego serce, na otyłość, nadciśnienie, zgagę i aby obniżyć poziomu kwasu moczowego. Jak wykazały badania laboratoryjne, stewia ma właściwości:

• hipoglikemizujące,
• obniżające ciśnienie,
• moczopędne,
• wzmacniające serce.

Ekstrakt z liści stewii zwiększa tolerancję glukozy, przez co powszechnie stosowany jest przy walce z cukrzycą i otyłością, nadciśnieniem, zmęczeniem oraz depresją.

Borelioza to choroba odkleszczowa, a patogenem ją wywołującym jest bakteria zwana krętkiem boreliozy (z łac. Borrelia burgdorferi). Dotychczas główną formą jej leczenia było podawanie antybiotyków, które działały w ok. 80 proc. przypadków. Pozostałe 20 proc. to chorzy przechodzący formę przewlekłą, niewrażliwą na antybiotykoterapię. Patogeny przechodzą wówczas w stan uśpienia, zanurzają się w tzw. biofilmie, który chroni je przed substancjami mogącymi im zagrozić. I tu pojawia się szansa w postaci stewii.

Stewia niszczy patogeny boreliozy lepiej niż antybiotyki. Fot. Mariusz Jurgielewicz/123RF.com

Na jej działanie antybakteryjne zwrócono uwagę podczas badań laboratoryjnych na Uniwersytecie w West Haven w stanie Connecticut. Jak przytacza periodyk European Journal of Microbiology and Immunology „wyciąg z liści stewii jest aktywny biologicznie wobec wszystkich form przetrwalnikowych bakterii Borrelia burgdorferi, w tym właśnie wobec tak opornego na działanie antybiotyków biofilmu”.

Artykuł został zaktualizowany. Po raz pierwszy ukazał się 10.01.2022 roku.

Źródło: Deccoria.pl

Przeczytaj również:

Wysiej te warzywa w styczniu. Najważniejsze zasady zimowej rozsady

Wysiew eustomy na sadzonki. Możesz zacząć już w grudniu

Obsypuje ogród drobnymi kwiatami od czerwca do mrozów. Siew lobelii przylądkowej